Sinds 1 juli 2022 maken de keuringscentra in ons land gebruik van een nieuw meettoestel voor de uitstoot van diesels met Euronorm 5 (2009 – 2014) of recenter. De zogenaamde deeltjesteller is veel nauwkeuriger en auto’s waarvan de roetfilter slecht werkt of werd verwijderd, lopen voortaan onvermijdelijk tegen de lamp.

Euro 5- en Euro 6-diesels zijn altijd voorzien van roetfilters, maar ze stoten veel fijnere partikels uit dan roetfiltervrije diesels met een lagere emissienorm. Met de klassieke opaciteitsmeting die de keuringscentra tot nog toe uitvoerden, kon enkel de uitstoot van dikkere vlokken roet worden bepaald, niet de aanwezigheid van fijnstof in de uitlaat. Die is nochtans erg schadelijk voor de mens. 

De overheid ging dus op zoek naar een toestel dat dat wél zou kunnen, om zo de goede werking en de aanwezigheid van de roetfilter te verifiëren bij Euro 5- en Euro 6-diesels. Dat toestel is de befaamde deeltjesteller geworden. Hij werd al enkele jaren getest en is nu dus officieel ingevoerd.  

"Er is lang gesproken over de roetfilterfraude, dit is een manier om die aan te pakken," zegt Vlaams minister van Mobiliteit Lydia Peeters bij "De inspecteur" op Radio 2. "Mensen die bewust rondrijden met een defecte of zelfs verwijderde roetfilter, zullen nu betrapt worden bij de technische controle." (bron: vrt)

Dubbele maten en gewichten

De deeltjesteller moet dus de meest vervuilende diesels van de weg houden, om zo de luchtkwaliteit te verbeteren, zo klinkt het. Maar oudere diesels die nog geen roetfilter hebben (Euro 4 en vroeger), blijven gespaard. Zij blijven gewoon onderworpen aan de klassieke emissietest.  

Deze dubbele maten en gewichten bij de keuring zet veel kwaad bloed bij eigenaren van Euro 5-diesels, die allicht minder roet uitstoten dan oudere zelfontbranders, maar wel strenger worden behandeld op de autokeuring en het risico lopen afstand te moeten doen van hun auto wegens ‘onkeurbaar’. 

Soms is een gewone reiniging van de filter voldoende, maar in het slechtste geval moet een nieuwe fijnstoffilter worden geplaatst. Dat gaat gepaard met een kostprijs van zo’n € 2.000 à € 3.000. Voor een ouder voertuig is die ‘investering’ moeilijk te verantwoorden.

Tussen 250.000 en 1 miljoen partikels

De normwaarde voor Euro 5-diesels en jonger bedraagt 1 miljoen fijnstofdeeltjes per kubieke centimeter uitstoot. Zit je erboven, dan krijg je een rode kaart: het wijst namelijk op de afwezigheid van een roetfilter of op de slechte of onbestaande werking ervan.

Om een groene kaart te scoren mag je voertuig niet meer dan 250.000 partikels per kubieke centimeter uitstoten. Zit je tussen de 250.000 en het miljoen, dan krijg je een groene kaart met een waarschuwing.

Wat die waarschuwing inhoudt? Voorlopig niets, maar ze wijst op een probleem dat moet worden aangepakt. 

Deeltjesteller niet Europees goedgekeurd

Met de invoering van de geavanceerde deeltjesteller loopt België voor op de andere Europese landen. De EU heeft de omstreden test zelfs nog niet goedgekeurd. Ons land zou op Europees niveau niettemin pleiten voor de invoering van deze testmethode. 

Sterker nog: België onderzoekt de mogelijkheid om de deeltjesteller ook te gaan gebruiken bij benzinemotoren. Als die voorzien zijn van directe injectie, zoals dat sinds enkele jaren de norm is, komt er eveneens fijnstof vrij bij de verbranding, met name bij deellast. 

Vandaar dat benzinemotoren sinds de Euro 6d-TEMP-norm eveneens voorzien zijn van een partikelfilter.