Nog dit jaar worden bovenop de 542 reeds bestaande trajectcontroles nog eens 194 extra stuks uitgerold op 109 plaatsen in Vlaanderen. Daarmee kiest de Vlaamse overheid voor de gemakkelijke oplossing: veel opbrengsten voor de staatskas. Dat de verkeersveiligheid meer nodig heeft dan die jacht op enkele kilometers te snel, lijkt niet helemaal door te dringen.

Het is natuurlijk makkelijk: enkele extra camera’s plaatsen en in geen tijd de investering terugverdienen met boetes om vanaf dan systematisch en elke dag opnieuw te zien hoe de kassa gevuld wordt met de retributies van automobilisten die bovenop de verkeersbelasting en accijnzen nog meer geld in de staatskas brengen. Tussen 2019 en vandaag groeide het aantal trajectcontroles in Vlaanderen met 234 stuks op 109 locaties, daar komen er alleen al dit jaar dus nog eens 194 extra bij. Volgens de kranten van Mediahuis komen er 27 stuks bij in West-Vlaanderen, 23 in Oost-Vlaanderen, 22 in Limburg en telkens 20 in Vlaams-Brabant en Antwerpen. 

Eenzijdige focus

Vanzelfsprekend is overdreven snelheid laakbaar en gaat dat gepaard met gevaar, maar de manier waarop de overheid voor de makkelijke oplossing kiest en op talloze plekken nog steeds nalaat om werk te maken van het oplossen van fundamentele verkeersproblemen en het veiliger maken van de wegen voor fietsers en voetgangers, maar wel alles inzet op die paar kilometers te snel is wrang.

Volgens minster van Mobiliteit Lydia Peeters komen de trajectcontroles op plaatsen waar veel ongevallen gebeuren en waar over het algemeen “te snel” gereden wordt. Als het aantal gecontroleerde trajecten aan het huidige tempo blijft groeien moeten we vaststellen dat blijkbaar zo goed als overal veel ongevallen gebeuren en dat er zo goed als overal te snel gereden wordt. Daarbij kan in sommige gevallen ook de vraag gesteld worden of de opgelegde maximumsnelheid wel steekhoudt. Als het overgrote merendeel van de bestuurders ergens een stukje sneller rijdt dan de limiet, zou men zich toch moeten afvragen of die limiet realistisch is?  

Veel bestuurders zijn nu ook voortdurend gestresseerd tijdens het rijden en houden angstvallig de snelheidsmeter in de gaten om toch maar niet “gepakt” te worden op een kleine overschrijding, wat dan weer tot minder aandacht voor de weg leidt en dus net oorzaak is van minder verkeersveiligheid. Bovendien is vaak onvoldoende duidelijk wat de toegelaten snelheid is op een bepaald stuk, waardoor ook ongewild vaak “te snel” wordt gereden.

Naast die focus op snelheid wordt jammer genoeg veel minder aandacht besteed aan andere oorzaken van ongevallen zoals de staat van het wegdek en de fietspaden (waar we in ons land allesbehalve fier over moeten zijn), een onduidelijke inrichting van de weg en niet-conflictvrije kruispunten, slecht geplaatste verkeersborden, onoordeelkundig geplaatste verkeersremmers, niet-afgescheiden fietspaden, dronken en onverzekerde bestuurders, bestuurders zonder geldig rijbewijs en ga zo maar door…

Voorstanders van trajectcontroles opperen dan meteen dat wie zich aan de regels houdt er geen last van heeft, maar gaan daarbij voorbij dat altijd en overal gecontroleerd worden bijna onvermijdelijk zal leiden tot “betrapt” worden, want ook de meest respectvolle en wetsgetrouwe bestuurder loopt het risico al eens ergens net wat te snel te rijden en dat foutje meteen omgezet te zien worden in een fikse bekeuring.

Dit is allesbehalve een pleidooi om wegpiraten en snelheidsduivels de vrije baan te geven. Overtredingen die voor gevaar zorgen (voor andere weggebruikers en de bestuurder zelf) moeten wel degelijk beteugeld worden, met strenge sancties, maar wat nu gebeurt gaat voorbij aan een realiteit die anders is dan wat ons wordt voorgehouden: wie in die trajectcontroles op de bon vliegt is in de meeste gevallen allesbehalve een wegpiraat. Het gaat veelal om mensen die enkele kilometers sneller rijden dan de limiet en daarvoor zwaar boeten, terwijl echte verkeersgekken de dans nog steeds blijven ontspringen.

Businessmodel 

Trajectcontroles brengen potentieel zo veel geld op dat steeds vaker een beroep wordt gedaan op privéfirma’s om ze uit te baten bij gebrek aan politiepersoneel om de stroom aan boetes te verwerken. Onder het mom van de verkeersveiligheid is dus een echte industrie ontstaan die geld slaat uit het beboeten van automobilisten. Een win-win: de privé-ondernemer incasseert geld terwijl de overheid slapend rijk wordt en zelf niets moet doen. Daarbij stelt zich ook de vraag in hoeverre we dergelijke inbreuk op onze privacy door privébedrijven moeten aanvaarden.

Waze en Coyote varen er wel bij

Ook wie scrupuleus probeert de regels te respecteren en niet de bedoeling heeft om te snel te rijden heeft er tegenwoordig belang bij om een Coyote-toestel te kopen of gebruik te maken van Waze, want zonder die hulpmiddelen is het gewoon onmogelijk geworden om nog te weten waar je op je traject gevolgd wordt door de spiedende overheid. 

Hoewel de minister stelt dat de trajectcontroles “geen pestmaatregel” zijn, lijken ze dat voor velen wel, en hebben velen allang begrepen dat het vooral een makkelijke bron van inkomsten is voor de staatskas, onder het mom van verkeersveiligheid, want “wie kan daar nu tegen zijn?”.