Als Fiat met veel poeha aankondigt dat ze dé benchmark onder de elektrische bestelwagens lanceren, dan zijn wij natuurlijk erg benieuwd. Wat wij wilden nagaan, is of hij dagelijks bruikbaar is voor de doorsnee vakman die per dag maximaal 100 kilometer rijdt.   

Veertig jaar na de lancering van de allereerste Fiat Ducato presenteert Stellantis de gloednieuwe, volledig elektrische E-Ducato. Die werd nog volledig los van PSA ontwikkeld en is dus voor de volle 100 procent een Fiat-product. Dat verklaart ook meteen waarom hij zijn technologie niet deelt met de Peugeot e-Boxer, Opel Movano-e en Citroën E-Jumper.

Ten opzichte van het Frans-Duitse trio – alsook concurrenten als de Mercedes-Benz eSprinter en de VW eCrafter – kan hij uitpakken met een grotere batterij. Die haalt tot 280 kilometer rijbereik uit zijn vijf modules van in totaal 79 kWh. Dat is veelbelovend. Ons testvoertuig was echter voorzien van de kleine batterij met drie modules en 47 kWh, die na 170 kilometer leeg is. 

In principe moet je daar dus probleemloos 100 kilometer per dag kunnen uithalen zonder te stressen. Maar is dat ook zo?
Als een Ducato

Aan de basis is de E-Ducato een gewone Ducato. Het model heeft zijn sporen verdiend en werpt zich op als een betrouwbare, betaalbare metgezel die verkrijgbaar is in honderden diverse uitvoeringen. Bij de E-Ducato is het aanbod wat beperkter, maar toch kun je kiezen uit een gesloten bestelwagen, een chassis-cabine (met alle bijhorende conversies) en een minibusversie.
Fiat zegt dat ze er alles aan gedaan hebben om de batterijen perfect te integreren en het laadvermogen te vrijwaren. In het geval van de 47 kWh-versie kun je tot 1.900 kilo en 17 kuub aan spullen vervoeren, wat inderdaad uitstekende cijfers zijn. 
De cabine werd één op één overgenomen van de gewone Ducato. Wel staat er een bijkomend ‘infoblok’ links van het stuur – een knullige kubus waarop je de informatie over het elektrische gedeelte kunt aflezen. Vreemd dat men dit niet gewoon in het infotainment heeft kunnen integreren.
Voor de rest zit je redelijk comfortabel en laat alles zich vlot bedienen. De veiligheidsuitrusting is echter beperkt. Passagiersairbag, zijdelingse airbags, achteruitrijcamera, dodehoekassistent, rijstrookassistent en een regen- en lichtsensor? Bijbetalen, per favore. Adaptieve cruisecontrol en autonome noodrem (AEB) met voetgangerscontrole? Scusi, nooit van gehoord…   
Trage lader

Wij hebben 500 kilometer gereden met ons testvoertuig en moesten daarvoor vier keer laden. De batterij was in de praktijk na 120 kilometer nog maar 10 procent vol, ondanks onze inspanningen om zo weinig mogelijk te verbruiken. We hebben meestal in Eco-modus gereden, maar in dat geval wordt het vermogen – dat al aan de krappe kant is – beperkt tot het strikte minimum om de Ducato in beweging te houden. Neen, voor het rijplezier moet je het zeker niet doen. Accelereren verloopt eerder moeizaam dan vlot en inhalen doe je best als je een halve landingsbaan ter beschikking hebt.

Vier laadsessies, dat was er naar ons gevoel toch minstens eentje te veel, al maakten we telkens gebruik van een snellader. Nu ja, ‘snel’ in deze context is overdreven, want meer dan 50 kW kan de E-Ducato niet aan. Reken dus op een uurtje om van 5 naar 80 procent laadstatus te gaan – wat enerverend traag is, zeker als je als vakman een strak tijdschema hanteert. Bij de versie met 79 kWh aan accucellen mag je rekenen op bijna het dubbele. 

Bij de concurrentie kun je meestal laden met 100 kW, maar Fiat beweert dat de meeste klanten tevreden zijn met de helft. Nou, wij hebben toch heel wat tijd verspeeld aan de laadpaal. Bovendien wou onze Ducato niet laden als hij niet vergrendeld was. Gevolg: buiten in de kou rondjes draaien en aftellen. De snellaadfunctie is trouwens een betalende optie. Fiat vraagt er liefst € 2.250 voor. 

Aan een wallbox of gewoon laadpunt kan de standaard boordlader 6,6 kW onttrekken. Vind je dat te weinig, dan kun je bijbetalen voor een lader van 11 kW (€ 1.500) of 22 kW (€ 3.000). Om hem enigszins bruikbaar te maken, zou je toch minstens voor 11 kW moeten gaan. En zo mag je al meteen € 3.750 bij de basisprijs tellen om de E-Ducato leefbaar te maken in de praktijk.
Je zou trouwens verwachten dat het navigatiesysteem is inbegrepen. Bij de meeste elektrische voertuigen speelt het immers een grote rol in het proactief beheren van de energie en het uitstippelen van de optimale route, om zo het rijbereik te maximaliseren. Niet bij Fiat. Sterker nog, er is in het navigatiesysteem zelfs geen categorie “laadpunten”. Je bent dus aangewezen op je smartphone om onderweg een laadlocatie te vinden. Foei, Fiat. 

De rekening, aub

Fiat vraagt € 53.750 exclusief btw voor de goedkoopste E-Ducato. De extra lange versie met verhoogd dak en de grote batterij kost € 74.900 exclusief btw. En wie gaat dat kopen? De loodgieter, elektricien of schrijnwerker niet, als je het ons vraagt. 

Een gewone Ducato met dieselmotor en automaat en geen van de praktische beperkingen eigen een aan e-van kost tussen de € 31.200 en de € 36.800 exclusief btw. Fiat Professional beweert dat je de meerprijs op vier jaar en 80.000 kilometer kunt terugverdienen “door de fiscale voordelen, de lagere verbruikskosten en het minder dure onderhoud”. Het befaamde TCO-verhaal (total cost of ownership), weet je wel.

Die rekening kan nooit kloppen, beste Fiat. Er zijn in België geen fiscale stimuli voor elektrische bestelwagens, met uitzondering van een korting op de verkeersbelasting in Vlaanderen, en er zal heel wat langer en meer gereden moeten worden met een bestelwagen om de balans te doen kantelen, hoe spijtig dat ook is.
We hadden heel graag kunnen schrijven dat we overtuigd waren van de dagelijkse bruikbaarheid van de Fiat E-Ducato 47 kWh, maar de praktijk heeft ons teleurgesteld. De versie met 79 kWh zal allicht een ander verhaal vertellen, maar verandert niets aan het feit dat de meerprijs ten opzichte van de diesel amper terug te verdienen valt en dat Fiat op enkele vlakken de bal pijnlijk misslaat. Ook is het onzeker of er überhaupt een tweedehandsmarkt zal bestaan voor elektrische bestelwagens met wat kilometers op de teller, de uitgebreide fabriekswaarborg ten spijt.